Έχοντας ζήσει πλέον για αρκετά χρόνια στην Αγγλία ως φοιτήτρια, σύζυγος, μητέρα και διαιτολόγος (στον ιδιωτικό τομέα, στο NHS και ως ελεύθερη επαγγελματίας) έχω βιώσει η ίδια, αλλά και ακούσει από πρώτο χέρι τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο Έλληνας που καλείται να προσαρμοστεί σε ένα πολύ διαφορετικό διατροφικό περιβάλλον από εκείνο της χώρας του. Ας απαντήσουμε λοιπόν σε ορισμένα συχνά ερωτήματα.

Ποιες είναι οι μεγαλύτερες διατροφικές προκλήσεις για τους Έλληνες τις Αγγλίας;

Το κυριότερο είναι μάλλον η διαφορετική καθημερινότητα στο σύνολο της. Μερικά από τα πιο πολυσυζητημένα παραδείγματα: τα ωράρια γευμάτων, οι συνθήκες εργασίας, τα διαθέσιμα υλικά και τρόφιμα, η κοινωνική ζωή, οι επιλογές στο φαγητό απέξω και η έλλειψη βοήθειας από το οικείο περιβάλλον.

Τι είναι διαφορετικό στα ωράρια γευμάτων και τις συνθήκες εργασίας;

Εδώ φαίνεται να υπάρχει μεγάλη διαφορά. Από τη μια είναι πολύ θετικό ότι συνήθως υπάρχουν παροχές στο χώρο εργασίας (π.χ. εξοπλισμένη κουζίνα με ψυγείο, φούρνο μικροκυμάτων κλπ.) και προστατευμένος χρόνος για μεσημεριανό (το γνωστό μας «lunch break»). Από την άλλη τόσο το μεσημεριανό όσο και το βραδινό είναι πολύ νωρίς σε σχέση με την ελληνική πραγματικότητα.

Επίσης, αν κάποιος περνά πολύ χρόνο σε μέσα μεταφοράς ή έχει συχνά επαγγελματικά ταξίδια καταλήγει να λείπει από το σπίτι για πολλές ώρες, κάτι που δυσκολεύει την προετοιμασία και οργάνωση γευμάτων. Παράλληλα, η εργασία από το σπίτι στη μετά-COVID εποχή έχει γίνει νέα πραγματικότητα για πολλά επαγγέλματα, με επιπτώσεις και στη διατροφή: η οριοθέτηση των γευμάτων γίνεται πιο δύσκολη, το τσιμπολόγημα πιο εύκολο, τα ωράρια εργασίας «ξεχειλώνουν» με αποτέλεσμα να υπάρχει όλο και λιγότερος χρόνος για τον εαυτό μας και, κατ’ επέκταση, για τη διατροφή μας.

Φυσικά υπάρχουν λύσεις για όλα αυτά, ωστόσο όταν παράλληλα έχεις να προσαρμοστείς και σε πολλά άλλα επίπεδα ως αποτέλεσμα της μετανάστευσης σε μια ξένη χώρα, συχνά η διατροφή δεν αποτελεί προτεραιότητα. Αποτέλεσμα; Χρονίζει ένα μοτίβο διατροφής που δεν είναι ισορροπημένο, αλλά κυρίως δεν είναι ευχάριστο.

Πόσο δύσκολο είναι να βρει κάποιος ελληνικά τρόφιμα στην Αγγλία;

Η αλήθεια είναι ότι πλέον δεν είναι δύσκολο. Ελληνικά τρόφιμα είναι διαθέσιμα τόσο σε αγγλικές αλυσίδες σουπερμάρκετ, όσο και σε ελληνικά μάρκετ που διαθέτουν τα προϊόντα τους σε φυσικά καταστήματα ή/και online. Αυτό που ακούω συχνά από πελάτες είναι ότι δεν βρίσκουν πάντα την ποιότητα και την ποικιλία που θέλουν και το κόστος είναι πιο υψηλό, κάτι που είναι αναμενόμενο. Πάντως με σωστό προγραμματισμό θεωρώ ότι μπορεί σχετικά εύκολα ένας Έλληνας να έχει πρόσβαση σε ελληνικά τρόφιμα και υλικά που επιθυμεί.

Πώς διαφέρει η κοινωνική ζωή και το φαγητό εκτός σπιτιού;

Και εδώ υπάρχουν αρκετές διαφορές. Στην Αγγλία, η πιο συνηθισμένη έξοδος είναι για ποτό σε παμπ μετά τη δουλειά. Η έξοδος για φαγητό σε εστιατόριο είναι πιο σπάνια, συχνά λόγω κόστους. Το θετικό είναι οι διαφορετικές κουζίνες που δίνουν την ευκαιρία να δοκιμάσει κανείς νέες γεύσεις. Παράλληλα, τα έτοιμα γεύματα ως μέρος της καθημερινής διατροφής είναι πολύ πιο διαδεδομένα στην Αγγλία, κάτι που ως Έλληνες δεν έχουμε συνηθίσει.

Στο σημείο αυτό θα ήθελα να αναφέρω και κάτι που έχω παρατηρήσει από συζητήσεις με Έλληνες:  τη δυσκολία κοινωνικοποίησης στην Αγγλία. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε κοινωνική απομόνωση με αρνητικές συνέπειες στην ψυχολογία και προεκτάσεις στη διατροφή (π.χ. συναισθηματικό φαγητό).

Τι δυσκολίες μπορεί να έχει μια ελληνική οικογένεια με παιδιά που ζει στην Αγγλία;

Αυτό είναι επίσης ένα πολύ συχνό θέμα συζήτησης, ειδικά με μαμάδες που με συμβουλεύονται. Υπάρχουν διάφορες εκδοχές. Για παράδειγμα, όταν δουλεύουν και οι δύο γονείς, τα ψώνια, η οργάνωση των γευμάτων και η διατροφή στο σύνολο της μπορεί να δυσκολέψουν πολύ μια νέα οικογένεια. Από την άλλη, όταν η μητέρα δεν εργάζεται (προσωρινά λόγω άδειας μητρότητας ή συστηματικά λόγω δυσκολίας με τη φύλαξη των παιδιών) μπορεί να έρθει αντιμέτωπη με μοναξιά και απομόνωση, ενώ ο πατέρας μπορεί να νιώθει έντονη πίεση όταν η οικογένεια βασίζεται οικονομικά μόνο σε αυτόν.

Σε κάθε περίπτωση ο προσωπικός χρόνος είναι περιορισμένος, ο ύπνος συχνά ελλιπής και τα δεδομένα και οι προτεραιότητες με τον ερχομό των παιδιών πολύ διαφορετικά. Επίσης, ας μην ξεχνάμε ότι στην Ελλάδα ο ρόλος του παππού και τις γιαγιάς στην ανατροφή των παιδιών και την υποστήριξη της νέας οικογένειας είναι σημαντικός τόσο σε πρακτικό όσο και σε ψυχολογικό επίπεδο. Υπάρχουν διαφορετικές απόψεις για το αν αυτό είναι καλό ή κακό, ωστόσο φαίνεται ότι για πολλές οικογένειες που έχουν μεταναστεύσει, η έλλειψη αυτού του δικτύου είναι σημαντική.

Όλα αυτά μπορούν εύκολα να κάνουν τους γονείς να παραμελήσουν τη διατροφή τους και να γίνουν πιο ευάλωτοι στο συναισθηματικό φαγητό. Το θετικό από την άλλη είναι πως, με κατάλληλους χειρισμούς, η αντιμετώπιση αυτών των δυσκολιών μπορεί να ενδυναμώσει σημαντικά την οικογένεια και τις μεταξύ τους σχέσεις.

Συμπέρασμα

Κλείνοντας, φαίνεται ότι οι διατροφικές προκλήσεις για τους Έλληνες τις Αγγλίας είναι πολλές. Τα καλά νέα είναι πως για όλες τις προκλήσεις που αναφέρθηκαν υπάρχουν ισάξιες ευκαιρίες και πρακτικές λύσεις. Άλλωστε, όταν κάποιος αποφασίζει να ζήσει σε ένα ξένο τόπο θα πρέπει να καταλάβει και να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες που του παρουσιάζονται. Αυτό που χρειάζεται είναι μέθοδος, σωστή καθοδήγηση και διάθεση για ουσιαστικές αλλαγές.